سفری ترش و شیرین به دنیای لذیذ دسرهای لیمویی سنتی - مجله معلمی

اگرچه دسرها با طعم شیرین تعریف می شوند، بسیاری از فرهنگ ها در سراسر دنیا همیشه در پی یک سلاح مخفی بوده اند که طعم شکر و شیرینی دسرهای خوشمزه را متعادل نمایند و آن سلاح چیزی نیست جز لیمو. این میوه زردرنگ مشهور از تیره مرکبات، به عنوان قهرمان دنیای دسرها شناخته می شود و با تازگی و طعم بی نهایت لذیذ خود، دسرهای خیلی شیرین را تبدیل به خوشمزه هایی فوق العاده می نماید.

همه تارت ها، پای ها و شیرینی های آغشته به کوهی از مرینگ هم زده (شکر و سفیده تخم مرغ) و شیره، طعم مرکبات پیچیده اما بسیار خوشمزه خود را از لیمو می گیرند. باید بدانید که دسرهای لیمویی در ابتدا در اروپا ابداع شدند؛ اما مردم ترکیه، کشورهای حوزه بالکان، ایران و دیگر کشورها نیز، دسرها و شیرینی های خوشمزه خود را در قنادی ها، کافه ها و جشنهای تولد با لیمو مزه دار می نمایند.

به همین منظور خبرنگاران میخواهد با معرفی 9 دسر لیمویی فوق العاده، شما را به سفری به سراسر دنیا ببرد و روز شما را مملو از طعم های بی نهایت لذیذ کند.

انواع دسرهای لیمویی سنتی:

• تارت لیمویی؛ فرانسه
• تولومبا یا بامیه؛ ترکیه
• پای مرینگ لیمویی؛ ایالات متحده آمریکا
• کیک ریکوتای لیمویی؛ ایتالیا
• کیک عشق پارسی؛ ایران
• پاست لیمویی؛ انگلستان
• کارلوتا؛ مکزیک
• کیک لیمویی روغن زیتون؛ اسپانیا
• پاولوا؛ استرالیا

1. تارت لیمویی؛ فرانسه

دسر کلاسیک تارت لیمویی در فرانسه، با نام تارته او سیتقون (Tarte Au Citron) شناخته می شود و شما می توانید آن را در هر قنادی در این کشور پیدا کنید. رویه ترد، کره ای و تقریبا شیرین این دسر بی نهایت خوشمزه در کنار مغز نرم و کاستاردی لیمویی آن، تجربه ای فوق العاده را به شما پیشنهاد می نماید که به هیچ وجه نباید آن را از دست بدهید.

جالب است بدانید که کاستارد لیمو به احتمال زیاد از حداقل دوره قرون وسطا در اروپا وجود داشته است؛ اما اولین طرز تهیه برای پنیر لیمویی یا کارد (curd) که در تهیه تارت لیمویی به کار می رود، در سال 1884 در یک کتاب آشپزی بریتانیایی به نام کتاب آشپزی شخصی خانم (The Ladys Own Cookery Book) چاپ شده است.

در آن طرز تهیه، با جزئیات شرح داده شده است که کارد چگونه از مخلوط کردن لیموها و خامه درست می شود. این مخلوط را سپس از یک تنظیف مخصوص درست کردن پنیر عبور می دهند تا کارد از مایه جدا شود. در نهایت، این دستور عمل به کارد صاف و نرمی که ما امروز آن را می شناسیم، تکامل یافته است.

2. تولومبا (tulumba) یا بامیه؛ ترکیه

تولومبا یا بامیه، دسرهایی کوتاه و لوله ای شکل هستند که شباهت زیادی به شیرینی فرانسوی شو (choux) دارند. این دسرهای شیرین و لذیذ در روغن جوش، سرخ می شوند تا به رنگ طلایی قهوه ای دربیایند و سپس آن ها را در شیره با طعم لیمو، می اندازند تا کاملا به این شیره خوشمزه آغشته شوند.

درباره خاستگاه اصلی تولومبا، شک و شبهه های بسیاری وجود دارند و در این میان، ترک ها و بعلاوه یونانی ها سعی نموده اند تا افتخار ابداع آن را به نام خودشان ثبت نمایند. این دسر لذیذ در آلبانی و بلغارستان نیز از محبوبیت فراوانی برخوردار است. در واقع، شما می توانید تولومبا را در تمام کشورهای حوزه بالکان پیدا کنید.

اگرچه این دسر را در ترکیه با نام تولومبا (به معنای پمپ در زبان ترکی) می شناسند، اما نام های مختلفی از جمله بامیه در زبان فارسی و بله الشام (balah el-sham) در زبان مصری نیز به آن نسبت داده می شود. با اینکه خاستگاه اصلی این دسر معین نیست، مورخان بر این باور هستند که تولومبا اولین بار در زمان حکومت امپراتوری عثمانیان ظاهر شده است.

3. پای مرینگ لیمویی (lemon meringue pie)؛ ایالات متحده آمریکا

همه با ضرب المثل مشهور آمریکایی که می گوید آمریکایی اصیل، درست مانند یک پای سیب (as American as apple pie)، آشنا هستند؛ اما این ضرب المثل در واقع باید به پای مرینگ لیمویی اختصاص پیدا کند. پای سیب در واقع، یک ابداع انگلیسی است؛ اما اصلیت این تارت کاستارد لیمویی متشکل از مرینگ نرم به فیلادلفیا برمی گرد د.

الیزابت گودفلو (Elizabeth Goodfellow) که قنادی و شیرینی فروشی خود را اداره می کرد و یکی از اولین مدارس آشپزی در آمریکا را در دهه 1800 تاسیس کرد، طرز تهیه پای مرینگ لیمویی را ابداع نموده است. وی، پودینگ لیمویی مشهور خود را با مرینگ (سفیده تخم مرغ و شکر هم زده) تزئین کرد و این راهی هوشمندانه برای مصرف سفیده تخم مرغ هایی بود که در تهیه مواد داخلی پودینگ به کار نمی رفتند.

الیزابت، طرز تهیه این پای لیمویی را با کسی به اشتراک نگذاشت؛ اما در سال 1847، یکی از هنرجویان او به نام الیزا لزلی (Eliza Leslie)، اولین طرز تهیه یک پای پرشده با پودینگ و تزئین شده با مرینگ را منتشر کرد. تا سال 1860، طرز تهیه پای های مرینگ لیمویی در تمام کتاب های آشپزی در سراسر کشور دیده می شدند. به این دسر، گاهی اوقات خامه لیمویی یا پای های کاستارد لیمویی نیز می گفتند. جالب است بدانید که این پای لیمویی، دسر موردعلاقه آبراهام لینکلن بوده است.

4. کیک ریکوتای لیمویی (lemon ricotta cake)؛ ایتالیا

کیک ریکوتای لیمویی، یک دسر سنتی ایتالیایی به شمار می آید که مزه آن به میزان دیگر دسرهای لیمویی شیرین نیست و به دلیل وجود یک ماده کلیدی به نام پنیر ریکوتا در طرز تهیه اش، بافتی متراکم تر از دیگر کیک ها دارد.

کیک ریکوتای لیمویی در ناپلی به خصوص در زمان برگزاری کارناوال از محبوبیت بالایی برخوردار است و بافت آن، شبیه به یک چیزکیک سبک است. عطر و طعم لیمو در کیک ریکوتا، نامحسوس است، به این معنی که اگرچه این کیک از نظر فنی یک دسر به شمار میرود، اغلب با چای یا به عنوان صبحانه سرو می شود.

5. کیک عشق پارسی (Persian love cake)؛ ایران

خاستگاه اصلی کیک عشق پارسی معین نیست و تنها یک افسانه در خصوص آن در تاریخ وجود دارد؛ گفته می شود که در زمان های دور، یک زن پارسی عاشق یک شاهزاده شد که او را دوست نداشت؛ به همین منظور، او یک کیک برای شاهزاده پخت و آن را با طلسم عشق، جادو کرد تا بتواند شاهزاده را عاشق خود کند.

طرز تهیه کیک عشق پارسی قطعا دارای هاله ای از سحر و افسون است. خامه هم زده ای که برای تزئین این کیک به کار می رود، با گلاب خوش عطروبو و پسته های خوشمزه مخلوط می شود، در حالی که خود کیک با دارچین و البته پوست لیمو مزه دار می شود تا طعمی نامحسوس از مرکبات به آن تزریق شود.

معمولا کیک عشق پارسی را با گلبرگ های گل تزئین می نمایند و همین تزئین، این دسر را مناسب دنیای افسانه های پریان نموده است.

6. پاست لیمویی (lemon posset)؛ انگلستان

پاست لیمویی، یک دسر کلاسیک انگلیسی است که قدمت آن به دوران قرون وسطا برمی شود؛ زمانی که این دسر را به عنوان یک نوشیدنی شیری مخلوط شده با عسل و به صورت سرد سرو می کردند. امروزه پاست، یک دسر خامه ای لیمویی است که بیشتر شبیه به یک پودینگ است تا یک نوشیدنی.

لیموها، ماده تشکیل دهنده اصلی پاست هستند. برای تهیه این دسر خوشمزه از تنها سه ماده استفاده می شود که یکی از آن ها (در کنار شکر و خامه)، دو عدد لیمو است.

7. کارلوتا (carlota)؛ مکزیک

کارلوتا ممکن است بعضی از افراد را به یاد کیک لیمویی آیس باکس (lemon icebox cake) بیندازد؛ اما این دسر، نمادی از جشن تولدها و کریسمس ها در کشور مکزیک است. برای تهیه کارلوتا، بیسکویت های وانیلی به نام ماریاس (Marias) را با یک سس بسیار ساده (متشکل از شیر تغلیظ شده و آب پنج عدد لیموی تازه زرد) به صورت لایه ای می چینند. زمانی که چیدن لایه های کیک به اتمام رسید، آن را به مدت چند ساعت در فریزر قرار می دهند تا بافت آن شبیه به بستنی شود. در بعضی از طرز تهیه های کارلوتا از لیموی ترش سبز هم استفاده می شود.

طرز تهیه ساده کارلوتا و طعم ترش و مرکباتی غلیظ آن، این دسر را در سراسر آمریکای لاتین مشهور نموده است.

8. کیک لیمویی روغن زیتون (lemon olive oil cake)؛ اسپانیا

کیک لیمویی روغن زیتون، دسری متراکم اما مرطوب و نرم است که ایده درست کردن آن از طعم های مدیترانه ای الهام گرفته شده است. اسپانیا، یکی از تولیدنمایندگان روغن زیتون است. روغن زیتون اسپانیایی غالبا با یک عطر و رایحه گل و میوه مانند ترکیب می شود و همین موضوع، آن را تبدیل به گزینه ای فوق العاده برای طبخ اسفنج این کیک می نماید.

کیک لیمویی روغن زیتون را می توان در تمام قنادی ها و کافه های سراسر کشور اسپانیا پیدا کرد. این دسر لذیذ معمولا به عنوان دسر پس از شام سرو نمی شود و آن را به عنوان یک مریِندا (merienda) یا یک میان وعده عصرگاهی با قهوه می خورند.

در اسپانیا، کیک های روغن زیتون با طعم های مختلفی از جمله پرتقالی و بادامی پخته می شوند. البته باید بدانید که کیک روغن زیتون با طعم آب لیمو ترش تازه، برترین آن ها به شمار می آید.

9. پاولوا (pavlova)؛ استرالیا

پاولوا، یک دسر محبوب در استرالیا و نیوزیلند است که بافتی برشته، ترد، خامه ای و فوق العاده لذیذ دارد. پاولوا از آن دسته دسرهای باشکوه و مجللی است که با طعم و ظاهر خود، شما را شگفت زده خواهد نمود.

برای تهیه پاولوا، لایه هایی از مرینگ با بافتی برشته از بیرون و نرم از داخل با خامه هم زده و سپس با انواع توت از جمله شاه توت، توت فرنگی و توت های آبی تزئین می شوند. حتما برایتان سوال پیش آمد که لیمو کجای این دسر است؟

برای دادن طعمی فوق العاده و منحصربه فرد به این دسر ایدئال تابستانی، پوست لیمو را روی میوه های تازه روی پاولوا، رنده می نمایند.